KRUPOWKI.biz

strona główna

Centralne KRUPÓWKI 1

Spacer Krupówkami Krupówki między ulicami Kościuszki i Zaruskiego, a ul. Generała Galicy

Po prawej stronie widnieje budynek poczty, wzniesiony przez Józefa Deptucha na początku XX w. (...) i oddany do użytku w czerwcu 1905 r. W latach 30. dobudowano drugie piętro, niszcząc wszystkie elementy stylu zakopiańskiego.

W latach 2005-2007 budynek poddano gruntownej renowacji.

Pierwszy urząd pocztowy pod Tatrami powstał w zakopiańskich Kuźnicach i działał wyłącznie na potrzeby dworu i huty żelaza. U progu lat 70. XIX w., w związku z rozwojem letniskowej funkcji Zakopanego, w domu Józefa Krzeptowskiego przy ul. Kościeliskiej (dziś mieści się tam restauracja U Wnuka) otwarto sezonowy urząd pocztowy obsługujący przede wszystkim letników i turystów. Do klasyki anegdot zakopiańskich weszły już opowieści o pierwszym listonoszu. Kuba Gąsienica-Kloryk, zwany Poczciarzem, nie umiał czytać ani pisać, chodził boso, ale listy dostarczał właściwym adresatom i terminowo. Pierwszy spotkany letnik odczytywał mu adres na pierwszym z listów, a potem kolejni odbiorcy wskazywali następne adresy. Podobno przesyłki z napisem pilne Kuba Poczciarz dostarczał Tytusowi Chałubińskiemu nawet w Dolinie Pięciu Stawów, przechodząc (oczywiście boso) przez Zawrat.

Do poczty przylegał parterowy dom, w którym mieścił się prężnie działający od końca XIX w. Dom Komisowy Aleksandra Modlińskiego, prowadzony potem przez Floriana Grużewskiego. Siedzibę znalazła tu między innymi administracja najlepszych zakopiańskich czasopism: Przeglądu Zakopiańskiego i Zakopanego. W czasie I wojny światowej w budynku ulokowała się Księgarnia Podhalańska Antoniego Zembatego, prowadząca sprzedaż książek, gazet i nut, a także uprawiająca własną działalność wydawniczą - firmowała m.in. ukazujący się w latach 1918-1919 dwutygodnik Echo Tatrzańskie. (...) Drewniany budynek dawnej Księgarni Podhalańskiej został w 1941r. rozebrany przez Niemców podczas akcji porządkowej.

Powyżej poczty przyciąga uwagę nowoczesny budynek PBP Orbis (ul. Krupówki 22), wybudowany w 1970 r. według projektu Jerzego Dajewskiego. (...)Przed budynkiem przez cały rok działa uliczna galeria sztuki, w ostatnim czasie zdominowana przez wyroby pamiątkarskie, które często mają niewiele wspólnego z Zakopanem.

Po sąsiedzku jest usytuowany dawny pawilon handlowo-usługowy Spóldzielni Inwalidów Zawrat, zbudowany mniej więcej w tym samym czasie pod kierunkiem Jerzego Habera. W 2006 roku budynek został przerobiony na ogromną restaurację regionalną nosząca adekwatną do rozmiaru nazwę Karczma po Zbóju.
Naprzeciwko (ul. Krupówki 27) wznosi się murowana kamienica projektowana przez Leona Kopkowicza, gdzie na pierwszym piętrze działał jeden z najbardziej popularnych w Polsce zakładów napraw i montażu nart Franciszka Bujaka.
(...)Pod koniec XX w. sklep i warsztat okazały się nierentowne i w 1999 r. placówka, pamiętająca początki polskiego narciarstwa, została zlikwidowana. Ignacy Bujak mieszkał niemal naprzeciwko domu swego brata, przy Krupówkach 24. W tym właśnie budynku na parterze mieści się kawiarnia, oficjalnie nosząca nazwę Szarotka, ale przez rasowych bywalców Zakopanego nigdy nie nazywana inaczej jak Dziurka.

Naprzeciwko, w bramie budynku należącego do byłego burmistrza Zakopanego Adama Bachledy-Curusia (ul. Krupówki 29), widnieje wejście do stylowo urządzonego pasażu handlowego, otwartego w kwietniu 2001 r.
Na piętrze sąsiedniego budynku (ul. Krupówki 31), przed wojną należącego do znanego żydowskiego kupca Mojżesza Stiela, mieścił się pensjonat, a na parterze, poza sklepem kolonialnym, kawiarnia będąca własnością Kazimierza, a następnie Karola Wastaka. Przyległą parcelę, rozciągająca się aż do Alei 3 Maja, zajmował najstarszy w Zakopanem zakład ogrodniczy, założony w 1894 r. przez Kazimierza Wastaka. (...) Dom Stiela użytkuje PSS Społem. (...) Na parterze ulokował się popularny sklep spożywczy Podhale.
Po drugiej stronie (ul. Krupówki 26) uwagę przyciąga nowoczesna bryła restauracji McDonald, wybudowanej w pierwszej połowie lat 90. XX w. i oddanej do użytku w maju 1995 r. Rocznie przez sale McDonalda przy Krupówkach przewija się milion osób (...).

Usytuowany naprzeciwko budynek restauracji Stek Chałupa (ul. Krupówki 33) stoi w miejscu dawnego drewnianego domu, gdzie mieścił się najstarszy w Zakopanem sklep sportowy Andrzeja Górasia.
Przechodzimy znów na prawą stronę ulicy. W 1941 r. w ramach akcji porządkowej Niemcy polecili rozebrać pochodzącą jeszcze z lat 70. XIX w. chałupę Jana Krzysiaka, wzniesioną z zaledwie pięciu wielkich płazów świerkowych. (...)W domu Krzysiaka, tam gdzie dziś jest restauracja Kolorowa, Antoni Krzyżak prowadził niewielką pasmanterię o nazwie Magazyn Towarów Galanteryjnych i Modnych.(...) W prawo odchodzi ulica Generała Galicy.

Wszystkie cytaty pochodzą z książki Zakopane Przewodnik historyczny napisanej przez Macieja Pinkwarta i Lidię Długołęcką-Pinkwart.

---